Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου 2014

Η ευγονική στην Πολιτεία του Πλάτωνα

Έχετε στα σπίτια σας κυνηγόσκυλα και κοκκόρια... δεν υπάρχουν κάποια που είναι καλύτερα από τα υπόλοιπα; Τα βάζεις να αναπαραχθούν όλα μαζί αδιακρίτως, η προσέχεις να αναπαράγονται τα καλύτερα;...
Αν δεν αναπαραχθούν έτσι, περιμένεις ή όχι τα πουλερικά σου και τα σκυλιά σου να εκφυλιστούν σημαντικά; Και στα άλογα και στα υπόλοιπα ζώα; Είναι διαφορετικά;... Πόσο σημαντικό είναι συνεπώς αυτό για την επίτευξη της μεγαλύτερης ικανότητας στους κυβερνήτες μας, αν αυτή η αρχή ισχύει και στον άνθρωπο;... Οι καλύτεροι άνδρες πρέπει να σμίγουν με τις καλύτερες γυναίκες όσο γίνεται περισσότερο και οι χειρότεροι με τις χειρότερες όσο γίνεται λιγότερο, ώστε να ανατρέφουμε τους απογόνους των πρώτων και των άλλων όχι, αν θέλουμε η γενιά να προκύψει όσο γίνεται πιο τέλεια.


Πλάτων, Πολιτεία, 459a-d


Ο Πλάτων διαπιστώνει ότι η ανισότητα ως προς τις ικανότητες υπάρχει σε όλη τη φύση και συνεπώς και στον άνθρωπο. Μάλιστα αυτή η ανισότητα είναι κληρονομική...
και είναι ανάγκη να εφαρμοστούν μέθοδοι ευγονικής, ώστε να προκύψουν άριστοι πολίτες και κυβερνήτες.


Ο Πλάτων έχει κατανοήσει από την αρχαιότητα ακόμη την πολιτική σημασία της κληρονομικότητας και ζητά να εφαρμοστεί το όνειρο κάθε ευγονιστή, δηλαδή η αύξηση των απογόνων των αρίστων σε σχέση με τους υπολοίπους με ενεργή την παρέμβαση του κράτους. Μάλιστα παρακάτω αναλύει τον τρόπο που θα σμίγουν οι άριστοι μέσω εορτών, τελετών και απόδοσης τιμών, ώστε να αυξάνονται οι γάμοι και οι απόγονοι των αρίστων, καθώς επίσης τι πρέπει να γίνει ώστε να φαίνεται ότι αδικούνται οι υπόλοιποι. Θεωρεί δηλαδή τις ενέργειες αυτές ως κεφαλαιώδεις για την ιδανική πολιτεία του.

Ο Πλάτων διατυπώνει αλήθειες, γνωστές εδώ και χιλιάδες χρόνια. Η ευγονική είναι απαίτηση της Ελληνικής διανόησης ήδη από την αρχαιότητα και αποτελεί τον δρόμο προς την τελειοποίηση του ανθρώπου. Οι γνώσεις υπάρχουν, μένουν οι πράξεις. Κάποια στιγμή θα γίνουν κι αυτές.