Πέμπτη 26 Ιουνίου 2014

Η χαμένη Αισθητική


«Ο πολιτισμός! Να ένα έργο άξιο για τα έθνη, έργο αληθινά ανθρώπινο. Να η δικαιολογία των εθνών. Να πως τα έθνη είναι χρήσιμα στην ανθρωπότητα και να πώς έσφαλε ο Μαρξ πολεμώντας τα έθνη. Πολιτισμούς γεννούν τα έθνη και αυτά μονάχα.
Δεν φθάνει όμως να είναι ένα έθνος πολιτισμένο, πρέπει να είναι πολιτισμένο και από τον δικό του πολιτισμό. Σε αυτό λοιπόν χρησιμεύουν τα έθνη. Οι πολιτισμοί γεννιούνται ο καθένας σε κάποια πατρίδα, σε κάποια εποχή και σε κάποιο έθνος. Έξω απ’ αυτά δεν μπορεί να σταθεί πολιτισμός.»

 Ίων Δραγούμης, "Ελληνικός Πολιτισμός" (1914)

Οι παραπάνω σκέψεις αποτελούν απόσπασμα από έργο του ανυπέρβλητου οραματιστή του ελληνικού εθνικισμού, Ίωνος Δραγούμη. Ομολογουμένως στην Ελλάδα του 2014 δύσκολα κάποιος με στοιχειώδη αντίληψη του κόσμου συναντά οτιδήποτε που θυμίζει τον πολιτισμό όπως τον προσδιόρισε ο μεγάλος Δραγούμης. Μέσα στις πολυπολιτισμικές μεγαλουπόλεις που αναζητούν τη χαμένη τους ελληνική ταυτότητα, μέσα σε μια Παιδεία με ανύπαρκτη καλλιέργεια ελληνικής αισθητικής, μέσα σε κοινωνίες εξαθλιωμένων και νεόπτωχων Ελλήνων, μέσα σε μια ολόκληρη γενιά που δεν γνώρισε ποτέ τη θεία ομορφιά του ελληνικού μέτρου, τα λόγια του σκιαγραφούν έναν ελληνισμό που φαίνεται να έχει ξεθωριάσει στο βάθος των αιώνων.

Η Τέχνη για παράδειγμα διαμορφώνει στην πραγματικότητα νοητικές λειτουργίες και δεν είναι απλώς μια ανθρώπινη έκφραση κάλλους. Ολοένα και περισσότερα επιστημονικά ευρήματα στον τομέα της Νευρολογίας υποδεικνύουν συσχέτιση της Τέχνης με την ανάπτυξη του εγκεφάλου και τη νοημοσύνη, τόσο σε βρεφική και νηπιακή ηλικία όσο και κατά τη διάπλαση του χαρακτήρα αργότερα. Κατά τα πρώτα χρόνια ηλικίας του εγκεφάλου, οι νευρικές συνδέσεις γίνονται με ταχύ ρυθμό. Τα περισσότερα παιδιά εξασκούνται από μικρά σε φυσικές και ευχάριστες μορφές τέχνης. Αυτές οι δραστηριότητες εμπλέκουν όλες τις αισθήσεις και τη διέγερση του Πνεύματος. Επομένως η ποιότητα των αισθητικών ερεθισμάτων στα οποία υποβάλλεται το παιδί στα πρώιμα στάδια ανάπτυξής του καθορίζει τόσο την αντίληψή του για την αρτιότητα και την ισορροπία στην αισθητική όσο και την αίσθηση του μέτρου του γενικότερα.

 Ο αναπτυσσόμενος οργανισμός μέσω της Τέχνης αναπτύσσει απαραίτητα εργαλεία σκέψης και αναγνωρίζει πρότυπα. Ο πολιτισμός δεν είναι ωστόσο μόνο επίκτητη ικανότητα έκφρασης συναισθήματος, είναι στην πραγματικότητα κυρίως εγγενής γνώση. Παρά το γεγονός ότι οι τέχνες συχνά θεωρούνται ξεχωριστά αυτοτελή γνωστικά πεδία, όπως ο διαχωρισμός Ζωγραφικής και Γλυπτικής, στην πραγματικότητα αποτελούν ενιαία διαδικασία σκέψης που ξεπερνά την ανθρώπινη συμβολή σε αυτή, πηγάζει δηλαδή από την αντίληψη της αρμονίας και του μέτρου που φυσικά δεν διαμορφώνεται μόνο από τα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα αλλά ενυπάρχει στην κυτταρική μνήμη και τη φυλετική ψυχή. Το μέτρο της ελληνικής γραμμής που συνεχίζει να εκθαμβώνει την ανθρωπότητα χιλιετίες μετά, οι «χρυσές» μαθηματικές αναλογίες με τις οποίες δημιουργήθηκαν τα ορόσημα του ελληνικού πολιτισμού, το συγκλονιστικό κάλλος όλων ανεξαιρέτως των εκφράσεων τέχνης των Ελλήνων της αρχαιότητας, συνεχίζουν να αποτελούν φάρο άλλων πολιτισμών λευκών εθνών, από την Αναγέννηση μέχρι τους κορυφαίους Ευρωπαίους ζωγράφους και γλύπτες του προηγούμενου αιώνα. Οι Έλληνες όμως σήμερα πόσο είναι «πολιτισμένοι από τον πολιτισμό τους» κατά τον Δραγούμη;

Η σύνθλιψη της αισθητικής αρτιότητας, η φρίκη και η διαστρέβλωση κάθε αρμονίας χαρακτηρίζουν με τεράστια επιείκεια τη σημερινή αντίληψη περί Τέχνης που ενορχηστρώνεται από τη Νέα Τάξη. Οι σύγχρονοι «εκλεκτοί» ζωγράφοι και γλύπτες (βλ. Πικάσο) εκθειάζονται από τους εκπροσώπους της αρρωστημένης αστικής κουλτούρας. Με την τερατώδη ασχήμια διάχυτη στα έργα επικρατούντων άρρωστων εγκεφάλων, γαλουχούνται νέα όντα με διαστρεβλωμένη την αίσθηση του μέτρου. Η νεολαία «διαπαιδαγωγείται» από αλαζονικά μαρξιστικά κομματόσκυλα παντελώς άσχετα ή και εχθρικά προς την πανάρχαια ομορφιά της ελληνικής γραμμής, με αποτέλεσμα το επονείδιστο φαινόμενο ο μέσος νέος να υπερπληρώνει το μυαλό του με πληροφορίες για σάπιες περσόνες της ηθοποιίας και του τραγουδιού παρά με τη λαμπρότητα του ελληνικού κάλλους, τους φωτοδότες επιστήμονες, φιλοσόφους, γλύπτες και αρχιτέκτονες του ελληνικού παρελθόντος.

Μια απλή βόλτα στην άθλια τσιμεντούπολη αρκεί για να συνειδητοποιήσει κανείς τον θάνατο της Αρχιτεκτονικής όπως έχει επιβληθεί από τον παγκόσμιο άρχοντα, ώστε να θαφτεί βαθιά κάθε αυθόρμητη τάση του ελληνικού νου προς το Φως, προς τη Δημιουργία, προς τη φυσική Αρμονία, προς την έμμετρη έκφραση. Πότε ήταν η τελευταία φορά που κυκλοφορήσατε στους μίζερους δρόμους αυτής της τριτοκοσμικής πλέον πολιτείας και δεν νιώσατε να σας απορροφά τη δύναμη η ασχήμια και η ασυμμετρία των κτισμάτων της; Τα εκτρώματα έχουν κατορθώσει να επιβάλλουν στον κοινό νου τη δυσαρμονία και την άμετρη δόμηση ως κάτι που δήθεν ενυπάρχει στη Μητέρα Φύση. Η αρμονία στην έκφραση ζωής είναι το θείο αποτύπωμα της Φύσης πάνω στις εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας. Κάθε ασυμμετρία και πρόκληση αηδίας μέσω των τερατουργημάτων διαφόρων φαντασμένων «καλλιτεχνών» που σερβίρονται ως εκφράσεις υψηλής τέχνης αντιτίθενται στις χρυσές αναλογίες με βάση τις οποίες ο Άνθρωπος πλάθει όχι μόνο αντικείμενα αλλά και τον νέο του εαυτό.

 Ως επίλογο θα παραθέσω τα λόγια του μεγάλου φιλοσόφου του προηγούμενου αιώνα Ιουλίου Έβολα, ως τροφή όχι μόνο για σκέψη αλλά κυρίως για δράση:

 «Ο ιδιαίτερα εκθειασμένος «πολιτισμός» της Δύσης υπήρξε ικανός να πραγματοποιήσει όλο αυτό το άθλιο μόρφωμα. Αυτό είναι το καυχημένο αποτέλεσμα της δεισιδαιμονίας της «Προόδου», μακριά και πέρα από την ρωμαϊκή αυτοκρατορικότητα, από την δωρική Ελλάδα και από όλες τις άλλες υποδειγματικές μορφές των μεγάλων αρχέγονων Αρίων πολιτισμών. Και η θηλιά σφίγγει καθημερινά γύρω από εκείνους που είναι ακόμα ικανοί για την μεγάλη απέχθεια και την μεγάλη εξέγερση.»

Ιούλιος Έβολα, “Ευρωπαϊκή Παρακμή” (1928)

Αντεπίθεση